LINGWISTYKA KRYMINALISTYCZNA

Lingwistyka kryminalistyczna to nowy dział zajmujący się wszelkiego typu analizami językowymi, które są wykorzystywane w sprawach sądowych i postępowaniach prokuratorskich (m.in. w sprawach dotyczących stalkingu, cyberstalkingu, badania anonimów, plagiatów, ustalania autorstwa tekstów, naruszania dóbr osobistych, nawoływania do nienawiści itp.).

Zakres badań lingwistyki kryminalistycznej:

• Ustalanie idiolektu autora, analizy porównawcze autorów, wskazywanie autorów anonimów. Język każdego użytkownika charakteryzuje określony zespół cech (jednostkowych właściwości) znamionujących mowę (styl wypowiedzi) danej osoby. Na podstawie wzorców użycia różnych elementów językowych (ortografii, interpunkcji, leksyki, cech fleksyjnych, składniowych, frazeologicznych itp.) określa się cechy idiolektu autora.
  Oprócz określenia cech idiolektu, bada się również frekwencję określonych jednostek występujących w tekście (badania stylometryczne).
  Badania idiolektu autora (autorów) są wykorzystywane m.in. w następujących sprawach:
  a) w analizach treści sms, wpisów na blogach, forach,
  b) badaniu treści wpisów stalkerów, cyberstalkerów,
  c) identyfikacji autorów gróźb, żądań okupu oraz wszelkich dokumentów związanych ze sprawami karnymi.
• Analiza tekstu pod kątem plagiatu.
  Szczegółowej analizy porównawczej tekstów, jaką przeprowadzi doświadczony językoznawca, nie zastąpi żaden program antyplagiatowy. Najczęściej w sprawach dotyczących plagiatów narzędzia komputerowe są niewystarczające, ponieważ zależności występujące pomiędzy porównywanymi tekstami są różnorodne i skomplikowane (stopień złożoności tych spraw znacznie wykracza poza możliwości mechanicznego porównania tekstów, jakich dostarczają programy komputerowe). Często w takich analizach dodatkowo wprowadza się np. badania idiolektu autorów porównywanych tekstów.
• Ocena formy i charakteru wypowiedzi uważanych za obraźliwe, znieważające, naruszające dobra osobiste itp.
  Analiza lingwistyczna ma na celu określenie społecznych konotacji zwrotów, wyrażeń lub jednostek leksykalnych, pozwala na ustalenie, w jaki sposób dana jednostka funkcjonuje w przestrzeni komunikowania społecznego, jakie znaczenie ma ona dla ogółu użytkowników języka itp.
• Analiza znieważeń werbalnych symboli narodowych, nawoływanie do nienawiści, znieważenia funkcjonariusza na służbie itp.
• Ustalenie intencji sprawcy w sprawach o groźbę karalną.
• Analiza znaków towarowych i innych sporów dotyczących własności intelektualnej.
  Badany jest związek między formą i znaczeniem (zwłaszcza różnice w rozumieniu treści), ocenia się czy nastąpiło naruszenie praw autorskich lub znaku towarowego. Analizy lingwistyczne mogą także dotyczyć obiektywnej oceny podobieństwa między markami i opiniować, czy podobieństwa są wystarczające, aby wywołać dezorientację konsumentów i sytuację, że marki mogą być mylone. Analizy tego typu określają również zakres znaczeniowy nazw spornych, ich konotacje oraz znaczenie interpretowane przez użytkowników współczesnego języka polskiego.
• Analizy umów.
  W sporach dotyczących dokumentów przetargowych, umów oraz innych dokumentów pisemnych, strony mogą nie zgadzać się co do znaczenia poszczególnych zapisów (słów, zwrotów, zdań, akapitów). Językoznawca analizuje różne możliwe interpretacje i ocenia ich wiarygodność.